Magister Don Francisco Fanego

Don Francisco Fanego en 1961

Por Pedro Conde González (1)

 

En quinto de Latín e Humanidades, no curso 1961-62, afrontaba D. Francisco Fanego o seu derradeiro ano como profesor de Latín e Preceptiva Literaria no Seminario de Mondoñedo.

Cos seus preto de 75 anos e coa vista moi cansa (acabaría cego ó cabo dunhos anos), os alumnos daquel curso lembramos multitude de anécdotas de D. Francisco, das que agora dou fe, sen máis pretensións que as de compartir vivencias de pícaros adolescentes e, por suposto, co maior respecto e agarimo a tan docto i entrañable “magister”, a modo de homenaxe.

 

Majadero

Era o termo que empregaba para rifarnos ou advertirnos de algo que non lle gostaba. Lembro a D. Francisco expresarse dese xeito, alporizado, cando, con motivo da súa onomástica, lle regalamos un Diccionario de sinónimos, o mellor que existía e, por ende, o máis caro, que sufragamos cos nosos escasos recursos económicos.

Resulta que tal libro xa lucía nas vitrinas da biblioteca de D. Francisco: “¡Majaderos!, cuando se regala una cosa, hay que preguntar primero al destinatario del regalo”.

Non cabe dúbida de que D. Francisco era un home aforrador, que se alporizaba contra o despilfarro. Un día aparecéu con un exemplar do “Ideal Gallego”, do que era corresponsal e mesmo vendedor en Mondoñedo, e leeunos a noticia de que Luis del Sol fichara por un equipo italiano por ¡30 millóns de pesetas”: “¿Cómo se pueden tirar tantos cuartos por un señor que le da patadas a una pelota?”. ¡¡¡Majaderos!!!

 

Latín e Preceptiva

Recoñecido como gran latinista (Alonso Montero tén escrito que para D. Francisco o latín era un Sacramento), asistíamos ás súias vehementes parrafadas na lingua de Cicerón, aínda que non lle prestábamos moita atención, a verdade sea dita, senon que, abusando das súas limitacións visuáis, máis ben nos dedicabamos a outros menesteres máis banales, como tirarnos bolas de papel, mesmo pasarnos unha pelota de uns a outros…

Pero, ademáis de latín, D. Francisco daba clase de “Preceptiva Literaria” e lembro que, unha vez á semán, tiñamos que preparar un texto literario para expoñelo na clase e someternos ó xuicio implacable dos compañeiros (“estaba nervioso”, “gesticulaba demasiado”, “recitaba con desgana”…)

Teño para mín que moitas das virtudes que ó longo das nosas vidas poidemos pór de manifesto nas nosas andainas profesionáis, en canto á facilidade para expresarnos en público e relacionarnos co noso entorno, son en gran parte deudoras daquelas postas en común na clase de Preceptiva de D. Francisco.

Pero neste punto quero deixar constancia de unha anécdota que me vén á mente moitas veces e que comparto nas miñas conversas con compañeiros de entón.

O día que lle tocóu a Javier expoñer o seu tema, recitóu como de colleita propia a letra de unha canción de Antonio Machín: “Navidad que con dulce cantar te celebran las almas que saben amar, ¡Oh qué triste es andar por la vida por senda escondida, lejos del hogar, sin oir una voz cariñosa que diga, amorosa, llegó navidad!” D. Francisco saltóu da silla como un resorte i, emocionado, puxo a Javier polas nubes: “¡Es Vd. un poeta!, nunca en mi vida había escuchado una poesía tan maravillosa dedicada a la Navidad”.

 

Despistes e travesuras

Eran moitos os despistes de D, Francisco, froito da idade, e moitas as travesuras dos alumnos, igualmente propios da idade.

A modo de exemplo, lembro que D.Francisco portaba nunha carteira negra os listados de alumnos do curso corrente e de outros anteriores, de xeito que nunha ocasión sacou ul listado antigo e comenzou a pasar lista, nomeando a Comendeiro Cabodevila. Un compañeiro (creo que Bernardo) contestoulle: “Ausente, está de párroco en Ortigueira”.

Pero D. Francisco tamén quería xogar a despistarnos a nós. Anunciaba que “mañana habrá examen de latín” e xa sabiamos que o examen iba ser de Preceptiva, de modo que chegabamos á clase debidamente provistos do libro de texto de Preceptiva para copiar descaradamente. D. Francisco decía: “Majaderos, los he engañado, el examen es de Preceptiva”. Reacción dos alumnos: “¡Oh, D. Francisco, éso es trampa!”-

Nunca esquecerei o día que D. Francisco lle ordenou a Vila que movese o pupitre á esquerda, porque estaba moi preto do meu, nun examen de Preceptiva.

Vila tiña o libro suxeto cas dúas mans á parte inferior do pupitre, que era peza única co asiento, de xeito que Vila, sen soltar o libro, movía o pupitre dando saltiños ridículos, avanzando mínimamente. D. Francisco alucinaba e, mentras lle daba unhas boas labazadas a Vila, decía: “Pero este chico es tonto, ¡levántese y mueva el pupitre con las manos, majadero!”. Vila, impasible, replicaba que para él era máis doado movelo así. O pupitre acabou desprazándose unhos centímetros, Vila, exhausto. O libro, no mesmo sitio. D. Francisco, alucinado.

Non quero rematar sen aludir a un episodio que protagonizaron algunhos compañeiros, capitaneados polo ferrolán Moncho (DEP), que o día de San Francisco se persoaron na casa de D. Francisco para felicitalo. Parece que D. Francisco non estaba na casa nese momento. Pero había unha señora (quizabes unha irmá), que os confundiu cos profesores do Seminario que tódolos anos iban tal día a felicitar a D. Francisco. O caso é que a señora invitounos a tomar as pastas que tiña reservadas para os profesores. Descoñezo cál foi a reacción de D. Francisco e dos profesores cando se enteraron do erro da señora.

 

(1) Pedro Conde González. San Pedro-Vilanova (A Pontenova, Lugo), 1946. Ejerció el ministerio sacerdotal durante unos años en Ferrol. Seminarista de 1957 a 1970. Abogado, ex jefe regional de la Inspección de la Agencia Tributaria en Vigo.

 

2 comentarios

Responder a Moisés Lozano Paz Cancelar la respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada.


*