Hoy cumple 95 años don Uxío García Amor

Don Eugenio, el pasado 11 de agosto en el Seminario

Aquel curita de 25 años que llegaba de Roma al Seminario “trilicenciado”, a quien muy pronto llamaríamos “Pacelli” por la similitud de sus gafas con las del secretario de Estado vaticano,  y a quien  también al instante comenzamos a escuchar ávidamente, es hoy el don Uxío García Amor querido y respetado por todos sus exalumnos y el clero diocesanos. Llueven hoy las felicitaciones sobre la Residencia Santa Catalina, el casarón que fue sede de su magisterio y hoy le sirve de hogar, como un homenaje incesante a un clérigo que vivió hasta el tuétano su vocación y contagió a varias generaciones de seminaristas del amor a la cultura. Tres de sus antiguos alumnos de distintas etapas aportan aquí su propio testimonio. En ellos estamos todos representados.

SALUTEM PLURIMAN

Por David Corral

  1. Uxío !!! Non multos, sed multa. Conservo ben enraizada na miña memoria aquelas audicións de música clásica en que nos explicabas os movementos dunha sinfonía e nos aprendías o que era unha sonata, un rondó, un minueto … E eu déboche a ti o interese pola literatura e  pola expresión  literaria porque nos estimulabas destacando algunha frase, imaxe ou metáfora que nos saían nas redaccións que nos mandabas compoñer. Sen esquecer a práctica musical da Schola Cantorum baixo a túa dirección e a Escoliña máis dedicada ao canto gregoriano. Gracías,  D. Uxío,  por seres tan bo e abríresnos tanta ventás da cultura. Unha aperta.

 

 

“Santo de amor”

Por Ángel Felpeto Enríquez

Querido don Uxío

A  miña nai tivo pouco tempo para coñecelo, aínda que tivo vostede o detalle de levarlle a casa o libro sobre don Gabriel. Non sei se llo dixo, porque xa ela había perdido moitas facultades cognitivas, pero seguro que polo menos pola súa fatigada memoria pasou:  «Igual que don Gabriel e don Joseíto”

Ela falaba deles con admiración, respecto e gratitude. Eran tempos difíciles da posguerra, a xente tiña moitas necesidades pero por encima de todo necesitaba poder confiar a alguén os seus problemas e ser escoitada.

A miña nai, como tantas persoas mozas daqueles anos, colaboraban co coro, coa limpeza da igrexa, lavado de ornamentos. etc., así como na repartición das escasas axudas das que a parroquia dispoñía para os máis necesitados. Porque necesitados eran a maioría se utilizásemos os criterios de hoxe. A cambio de nada, só do afecto de don Gabriel e don Joseíto.

Falamos de don Gabriel Pita da Veiga, párroco de Vilalba entre 1938 e 1947, de quen dixo Chao Rego que “os pobres enxalzárono e o pobo proclamouno santo”.

E de don José Paz Dopico, don Joseíto, que o acompañaba como vicario parroquial.

Don Gabriel Pita da Veiga, histórico párroco de Vilalba

Aquel respecto e agarimo que a miña nai lles profesaba aos dous, correspóndese con todas as referencias que logo fun atopando deles transmitidas por quen os coñeceu de preto, e quen logo as foron publicando sobre a súa vida e a súa obra. Entre outros polo meu bo amigo Bernardo García Cendán, que despois coincidiu con eles en Ferrol. Incluído o testemuño gráfico rescatado por el e meu irmán Chema.

Dirá que a que vén esta introdución para felicitalo o día do seu aniversario.

Direillo. A miña nai, hoxe,  tamén lle agradecería como merece que aquela fría e desapracible noite do 2 de xaneiro de 2021, cando non foi posible atopar a ninguén que se achegase ao tanatorio para rezar o rosario polo meu irmán Tito, apoiado no seu bastón e cos seus noventa e tres anos acabados de celebrar, cumprise cunha obriga que formalmente non lle correspondía pero humanamente estaba no seu ADN. E ademais fíxoo de pé, con voz firme e serena e coa mesma enerxía que eu recordo cando impartía linguaxe musical á primeira hora da tarde, na que chamabamos coloquialmente «a clase das maletas».

Tamén a miña nai como veciña e amiga da familia de Xulio Xiz, tomaría prestadas as súas palabras: «Santo de AMOR era don Uxío».

Don José Paz Dopico (Don Joseíto) con un jovencísimo Bernardo García Cendán

Xa sei que non lle gusta, prefire pasar desapercibido, e ningún dos que o queremos desexamos para nada neste día alterar esa paz interior que se reflicte no seu sorriso e sempre nas súas palabras.

Pero igual que na memoria dos vilalbeses dos anos 40 permaneceu a figura de dous santos sacerdotes, e así nolo transmitiron ás seguintes xeracións, de igual maneira, nos de hoxe, perdurará o respecto, a admiración e a gratitude a un home humilde, xeneroso, comprometido sempre cos que máis o necesitaban e respectado por todos, mesmo polos que nin sequera se achegaban á porta da igrexa.

Practicou coma ninguén a mensaxe do evanxeo de San Mateo de que «non saiba a túa man esquerda o que fai a túa dereita», pero os máis necesitados de toda a diocese, cando se responsabilizou de Cáritas diocesana, e os de cada lugar por onde pasou, non esquecerán o seu traballo en silencio e o seu exemplo.

E quen tivemos a fortuna de coñecelo como profesor no noso seminario de Mondoñedo, cada día que pasa valoramos máis o seu exemplo e agradecemos máis telo coñecido.

Séguenos facendo falta, como fixeron falta don Gabriel e don Joseito alá por donde foron. Saber que está, estimúlanos a ser un pouco mellores. Por iso o felicito agradecido e deséxolle boa saúde para seguir crendo no AMOR con maiúsculas.

Parabéns, don Uxío.

 

A don Eugenio García Amor

Por José Luis Caruncho

¡Hola! Don Eugenio. ¡Feliz cumpleaños! ¡Y que cumpla muchos más!

Era entonces el mes de noviembre. Y también entonces era el día siete. Veía por primera vez la luz un niño. La Divina Providencia inspiró a los padres o a la familia un nombre, premonición de cómo iba a ser el niño; le llamarían Eu-genio, buen-nacido o bien-nacido. ¡Cómo corretería y se iría apropiando de la naturaleza! ¡Cómo esa misma naturaleza lo iría arropando en sus correterías! Cómo iba integrando y reintegrando los ejemplos de sus mayores, padres, maestros, profesores en Sante, Mondoñedo, Roma ….

Plataforma provisional. Frontis de la catedral de Mondoñedo.1965. Congreso eucarístico de Mondoñedo. De izquierda a derecha: Costoya, Pedro Castro Río, Marcelino Díaz Salvatierra, Ramón Otero Couso, don Eugenio García Amor, don José Lombardero, Jose Luis Caruncho Rodríguez (el armonio era propiedad personal de don Eugenio)

Nuestro encuentro.–Fue el 17 de octubre de 1957 cuando con don Eugenio «me he topado». Era la celebración de la toma de posesión de la sede episcopal de Mondoñedo por don Jacinto Argaya Goicoechea. En el salón de actos del seminario su «schola» interpretó diversas piezas musicales polifónicas bajo su dirección. Para mí en aquel entonces fue una maravilla. Pero me centró más la atención que el nuevo obispo se dirigió a «don Eugenio» con una amabilidad «superior» matizando que en vasco la «j» se pronunciaba «j» y no «x» como la «x» gallega. Le advertía que no era una «reprimenda» sino advertencia, ya que sabía que fuera del País Vasco todo el mundo la pronunciaba mal, es decir, como la «x» gallega.

Las clases.–A partir de ese momento ya siguieron las clases, Francés, Preceptiva Literaria, Historia de la Literatura Española y Universal. Todavía envidio la piedad y fervor, no mogigatería, que rezumaba la recitación, a principio de las clases, del «Je vous salue, Mère de Dieu, o Nôtre Pére qui est aux ciuex …» y que tuvo otra consecuencia no menor: Vicente Fresco Cobelo y yo aprovechábamos el recreo de media-mañana, dando vueltas al claustro, para practicar el aprendizaje del francés. Nos introdujo en la belleza de la lengua: descubrimos que la lengua es también belleza, es arte: dedicaba todo el tiempo necesario a explicar, a corregir todo ejercicio que nos encargaba y que traía corregido al día siguiente, comentando lo que consideraba que era un fallo. De la Literatura aún conservo el libro de texto con las precisiones que nos señalaba sobre el texto. Tengo que agradecerle, don Eugenio, que haya aprendido a entender la Biblia gracias a sus esclarecedoras explicaciones.

Entregado a la música.–Siempre viví asombrado por su cultura vastísima y su capacidad de trabajo que ampliaba su docencia a materias no regladas como el cine forum y la explicación musical. Nos seleccionaba películas que, una vez proyectadas, explicaba los mecanismos del montaje. Recuerdo la explicación del encadenado de la película Calabuch o el hablar de la imagen un De Orson Welles cuando, en Otelo, una vez que asesinó a Desdémona, consciente de su responsabilidad, quiere huir de sí mismo y se refleja cinematográficamente en una correría del protagonista a través de un pasadizo oscuro, un corredor cuajado de nervios ojivales, y, sobre todo, su cara. Ampliaba su entrega docente en sesiones de estudio de la música, sobre todo polifónica: nos insistía con ejemplos en diferenciar cada elemento de la composición para así degustar el conjunto, recuerdo: En las estepas del Asia Central de Borodía, la plasticidad del Moldava de Smetana y, sobre todo, el scherzo del segundo movimiento de la 7ª Sinfonía de Beethoven. Otra forma más de instrucción, aunque mostrando mejor su valor de artista, era la conjugación de luz-color y sonido que ud. elaboraba en las festividades de Sta. Cecilia. Iniciaba la representación escénica en una filmina con arropamiento musical significativo, explicación oral poética origina; todo ello se desenvolvía en una complejidad de subtemas que reforzaban el tema central, ya una reflexión filosófica, teológica, social, etc., aunque teñidas de amenidad y buen gusto y sugerentes.

Magnanimidad y humildad.–Siempre deseé conseguir una personalidad fuerte y firma como la suya, de la que decía don Manuel Roca: «Don Eugenio habla poco, pero cuando habla….»; pero de una magnanidad exquisita, de una humildad admirable que pudimos ver en su intervención musical de «Mamma son tanto felice…..» en el comedor de Menor en la fiesta de San Nicolás, en no tener reparo en pedirme mis armonizaciones del Himno del Congreso Eucarístico e Munich o la del Salve Regina.

No puedo seguir hablando. Necesitaría no sé cuantos días y no los tengo. Le deseo que pueda seguir dando bienes a todos los que le conocemos, por eso canto como cantábamos todos dirigidos por ud. en algunas festividades (independientemente del valor matemático de los números): AD MULTOS ANNOS, AD MULTOS ANNOS, AD MULTOS ANNOS, VIVAS, VIVAS.

Sé el primero en comentar

Dejar una contestacion

Tu dirección de correo electrónico no será publicada.


*